خب، همانطور که قبلا هم در مقاله “لته یا کافه لاته چیست” گفتم، کلمه لاته در زبان ایتالیایی به معنی شیر است. در ادامه عبارت کافه لاته یا Coffee Latte، به یک دستور بسیار محبوب در دنیای کافی شاپ اشاره می‌کند که از مخلوط کردن حدود 30 میلی‌لیتر قهوه اسپرسو و 180 تا 220 میلی لیتر شیر تهیه می‌شود. اما بعد از همه این‌ها، نوبت به لاته آرت می‌رسد!
لته آرت یا لاته آرت چیست؟
latte art که در زبان عامیانه و البته به اشتباه با کلمه لته آرت هم خوانده می‌شود، در واقع طرح جذابی است که روی قهوه و به کمک شیر زده می‌شود. همانطور که در تصویر بالا هم مشخص است، لاته آرت همان کافه لاته خودمان است با این تفاوت که باریستا در آن به کمک شیر و هنگام تهیه دستور، یک نقاشی جذاب و خاص هم روی قهوه کشیده! اما چطور چنین چیزی ممکن است؟
لاته آرت چطور ساخته می‌شود؟
جالب است بدانید دستور لاته آرت با کافه لات در مواد اولیه هیچ تفاوتی ندارد. یعنی در هر 2، ما 30 میلی‌لیتر اسپرسو (گاها 60 میل) داریم و در هر دو بین 220 تا 280 میل هم شیر. اما برای تبدیل یک لاته کافه عادی به لاته آرت، در چند مرحله تغییراتی به وجود می‌آوریم:
1_ بخار دادن شیر
خب اصولا کافه لاته با شیری درست می‌شود که به کمک نازل بخار دستگاه اسپرسو، بخار دیده و به دمای بین 55 تا 65 درجه رسیده. نکته اینجاست که اگر بخواهیم لاته آرت درست کنیم، باید شیر را به‌شکلی با کمک نازل بخاردهی کنیم که:
- اول از همه فوم خیلی درشتی ندهد،
- فوم زیادی روی آن شکل نگیرد،
- دمای آن خیلی بالا نرود و باعث از دست رفتن فوم شود.
پس اولین مرحله، فوم‌گیری تخصصی از شیر است.
فوم شیر در لته آرت به چه شکلی تهیه می‌شود؟
اگر همین حالا به کمک یک شیرجوش یا اصلا قابلمه شیر را در خانه گرم کنید و روی قهوه بریزید، متوجه می‌شوید که اصلا هیچ نقشی در لیوان به وجود نمی آید. چرا؟ چون شیر شما فوم‌گیری نشده! در واقع فومی که باعث ایجاد یک بافت مقاوم در لیوان شده و سپس یک طرح روی آن ایجاد می‌کند، حاصل فشار بالای بخار خارج شده از نازل بخار است که باعث می‌شود ذرات پروتئین شیر، هوا را محاصره کرده و اجازه خروج به آن ندهند. به این ترتیب روی شیر یک‌سری فوم ریز تشکیل می‌شود. به فوم مناسب لاته آرت، میکروفوم هم گفته می‌شود.
ریزش شیر روی قهوه
اقدام مهم بعدی، ریزش شیر روی قهوه یا همان Pouring است. در کافه لاته، ما می‌توانیم بدون توجه به چیز خاصی، شیر را به سرعت روی قهوه‌ای که در لیوان لاته داریم بریزیم. اما در لاته آرت:
- اول از همه شیر به آرامی از درون پیچر روی قهوه ریخته می‌شود تا حبابی در لیوان شکل نگیرد،
- سعی می‌شود حین پورینگ، همراه با شیر کمی هم فوم روی آن در لیوان ریخته شود،
- بعد از این لبه پیچر به سطح شیر و قهوه نزدیک شده و فوم سبک به آرامی روی این مایع لیز می‌خورد.
- از حرکات دست باریستا، میزان ریزش، سرعت و… طرح مورد نظر روی لیوان لاته آرت شکل می‌گیرد.
بیشتر بخوانید: تفاوت لاته و کاپوچینو
تاریخچه لاته آرت
راستش را بخواهید هنوز به طور قطعی نمی‌توان گفت که چه کسی برای اولین بار لاته آرت زد. چراکه از ابتدای دهه 1900 که دستگاه صنعتی اسپرسو توسط Luigi Bezzera اختراع شد، عملا به مرور فوم‌گیری از شیر بین باریستاها رواج پیدا کرد. حتی گفته می‌شود اولین لاته آرت‌ها را بعضی از متصدیان کافی شاپ و باریستاها در ایتالیا زدند.
در هر حال در میان مردم لاته آرت با اسم David Schomer گره خورده و عملا خیلی‌‌ها او را به عنوان کسی می‌شناسند که برای اولین بار لته آرت را به مخاطبان معرفی کرد. با توجه به این موضوع می‌توان گفت لاته آرت امروزی در حوالی دهه 1980 و 1990 در آمریکا به وجود آمد.
چطور می‌توانیم لاته آرت بزنیم؟
خب، اول از همه اجازه بدهید توضیح بدهم که در مورد لاته آرت به‌شکل خلاصه در یکی از جلسات دوره آموزش کافی شاپ حضوری آموزشگاه پیمونه صحبت می‌شود. همینطور یکی از 6 جلسه دوره باریستا پیمونه به طور کامل به آموزش لاته آرت اختصاص یافته. این در حالی است که در آموزشگاه ما یک دوره تخصصی “آموزش لاته آرت” هم برگزار می‌شود. در هر حال، برای آموزش لاته آرت باید این مسیر را طی کنید.
منابع: